14 / 162
12
MİNERAL GÜBRELER
CAN (KALSİYUM AMONYUM NİTRAT)
CAN, çeltik hariç tüm bitkilerin gübrelenmesinde en çok
kullanılan üst gübresidir. Yapısında %26 azot (N) bulunur. Bunun
yarısı amonyum (NH
4
) azotu, diğer yarısı da nitrat (NO
3
) azotu
formundadır. Nitrat azotu bitkilerin hızlı gelişme dönemlerinde ve
ürüne yatma dönemlerinde bitki kökleri tarafından hızlı bir şekilde
alınır. Amonyum formundaki azotun büyük bir kısmı ise toprak
şartlarına bağlı olarak topraktaki azot bakterileri tarafından nitrat
(NO
3
) azotuna çevrilir ve bitkiler azot eksikliği çekmez. Çeltik hariç
tüm kültür bitkilerinin gelişme dönemleri içinde aldıkları toplam
azotun %75’i nitrat azotu formundadır. Bu nedenle üst gübre olarak
ülkemizde ve dünyada en çok kullanılan azotlu gübrelerin başında
kalsiyum amonyum nitrat (CAN) gübresi gelir.
AS (AMONYUM SÜLFAT)
Amonyum sülfat gübresi; amonyum (NH
4
) formunda %21
oranında azot (N) ve bitkilerin alabileceği sülfat (SO
4
) formunda
%24 oranında kükürt (S) içeren bir gübredir. Kristal yapısı şekere
benzediği için çiftçiler arasında ‘şeker gübre’ olarak da bilinir.
Bünyesinde bulunan sülfat formundaki kükürt, bitkilerin ihtiyacını
tamamen karşılayacak durumdadır. Tüm taban (ekim öncesi
kullanılan) gübrelerde olduğu gibi azotu amonyum (NH
4
) formunda
olduğundan bitkinin fosfor alımını artırır.